محمد علی انصاری و محمود احمدی نژاد در حرم امام خمینی- ?? خرداد ??
روایت های گوناگونی از پشت پرده ?? خرداد ?? منتشر شده است. یکی از این دست اول ترینِ این روایات را حجت الاسلام محمد علی انصاری مرد شماره ? بیت امام که همواره رییس ستاد برگزاری سالگرد امام خمینی بوده در نامه ای به سید حسن خمینی آورده است: «برنامه مراسم با کمی تاخیر از ??/?? صبح آغاز شد … بنده ? دقیقه قبل از ساعت ?? در پشت پرده تریبون به جناب آقای شیرمردی رئیس ستاد نماز جمعه تهران و به مجری مراسم عرض کردم که یادداشت بدهید سخنرانی رییس جمهور تا ساعت ?? می باشد و شما ? دقیقه دیگر زمان دارید. یادداشت از طریق مجری به ایشان داده شد ولی سخنرانی ادامه یافت تا دو سه دقیقه بعد از ?? مجددا از مجری درخواست کردم بنویسد که وقت شما گذشته است باز سخنرانی ادامه یافت اینجانب محترمانه و در زمانیکه فرصتی پیش آمد (هنگام تکبیر مردم) به ایشان عرض کردم وقت شما تمام است اعتنا نفرمودند پشت پرده نگاهم به نوشته جناب آقای نجار افتاد مرقوم می نمودند “جناب آقای رییس جمهور سخنرانی خود را تا ساعت ??/?? ادامه بدهید” با این توصیف یقین کردم که بناست نگذارند جنابعالی سخنرانی کنید. همزمان که مجری یادداشت جناب آقای نجار را از سمت راست روی تریبون نهاد اینجانب از سمت چپ نامه را برداشتم و برگشتم به جناب آقای نجار اعتراض کردم که شما چه هدفی از این کار دارید؟ برگشتم کنار تریبون به آقای رئیس جمهور دو سه نوبت عرض کردم وقت شما تمام است که ایشان با اخلاق خاص خود جلوی انظار عمومی و رسانه ها تندی نمودند و اظهار داشتند :«برو! شما چکاره اید؟» و به سخنان خود ادامه دادند. به ناچار خدمت مقام معظم رهبری و در حضور میهمانان عرض کردم که ظاهرا بنابر اینست که نگذارند آقای حاج سید حسن آقا سخنرانی کنند که ایشان با قاطعیت فرمودند: «برای چه؟ حتما باید ایشان سخنرانی کنند.»
سید حسن خمینی در حرم امام خمینی- خرداد ??
برخی گزارش ها حاکی است که نوه امام به دلیل پیش بینی این التهابات، چندان تمایلی به سخنرانی سالیانه نداشته و به درخواست دفتر رهبری و به احترام ایشان در مراسم مشارکت کرده است. انصاری در ادامه نامه خود به عدم تمایل سید حسن خمینی در دقایق پیش از سخنرانی و اصرار رهبری به لزوم سخنرانی نوه امام نیز اشاره می کند: «تا آنجا که من می دانم پس از این مطلب نیز جنابعالی درخواست نمودید که با توجه به ضیق وقت سخنرانی نکنید که معظم له بر سخنرانی شما تاکید و به جناب آقای وحید نیز در این رابطه سفارشی داشته اند. خلاصه بعد از این ماجراها جناب آقای رئیس جمهور تا حدود ساعت ??/?? به سخنرانی ادامه داده و با کمال تأسف در پایان سخنرانی خویش این مطلب را (که اعلان آن شأن و وظیفه مجری برنامه است ) اعلام می نمایند که: اینک توجه شما را به سخنان رهبری جلب می کنم! جای تعجب اینکه پس از سخنرانی نیز اینجانب را مورد خطاب و عتاب قرار داده که شما چکاره اید و به چه حقی به من یادداشت می دهید من رئیس جمهور این ملت هستم. و جناب آقای نجار نیز با تکیه بر اینکه ایشان ?? میلیون رای دارند کسی حق محدود کردن سخنرانی وی را ندارد مطالبی را بیان کردند.»
دومین روایت دست اول را آیت الله هاشمی رفسنجانی در جلسه ?? خرداد مجمع تشخیص مصلحت نظام اینگونه بیان کرد: «من آن روز در اتاق انتظار، خدمت مقام معظم رهبری نشسته بودم، می‌دیدم ایشان ناراحتند. یک وقت که حسن آقا پیشنهاد صلوات داد و صدای بسیار بلندی از جمعیت به گوش رسید که برخلاف آن شعارها، یک دفعه انبوه جامعه، در آنجا صلوات فرستادند. رهبری معظم انقلاب خوشحال شدندو به من گفتند: ببین! این جمعیت است، نه آن صدایی که از یک معدودی درمی‌آید. جمعیت وفادار است.»
قابل ذکر است که سردادن شعار تنها هنگام سخنرانی نوه امام رخ نداده و عده ای خاص از حدود ساعت ? صبح شروع به شعار دادن می کنند. شعارهایی از قبیل «نواده روح الله، سید حسن نصرالله» و «وصیت حاج احمد، پیروی از ولایت». هنگام سخنرانی نیز شعارهای «مرگ بر موسوی» و «مرگ بر ضد ولایت فقیه» نمود بیشتری داشت. انصاری نیز در نامه خود به سازماندهی پیش از موعد عده ای در فضای اطراف جایگاه سخنرانی اشاره کرده است. همچنین چند روز قبل از ?? خرداد تعدادی از وبلاگ ها و سایت های حامی دولت با انتشار پوسترهای طراحی شده و همچنین مطرح کردن شعارهایی علیه نوه امام خود را برای برگزاری مراسم روز ?? خرداد آماده کرده و همگان را به اعتراض علنی هنگام سخنرانی سید حسن خمینی فراخوانده بودند. آنها نسبت به مواضع و عملکرد سیاسی یک سال اخیر نوه امام معترض بوده و به ویژه از شرکت وی جشن عروسی فرزند محسن میردامادی به همراه سران اصلاح طلبان و معترضین به خشم آمده بودند.
سید حسن و سید علی خمینی در حرم امام خمینی- خرداد ??
پس از اتمام مراسم، سایت های خبری حامی دولت از درگیری فیزیکی میان سید حسن خمینی و محمد علی انصاری از یک سو با سردار نجار وزیر کشور از سوی دیگر وبستری شدن نجار پس از این درگیری خبر دادند که سید حسن خمینی بلافاصله در فیس بوک خود و نیز دیداری که چند روز بعد با گروهی از روحانیون داشت هرگونه درگیری فیزیکی با وزیر کشور را تکذیب کرد.
اما خبری که کمتر بدان پرداخته شد خبر ورود دو ناشناس به محوطه داخلی حرم مطهر برای سوء قصد احتمالی به سید حسن خمینی در چند شب قبل از ?? خرداد است که نوه امام در صفحه فیس بوک خود مطرح می کند. صفحه فیس بوک سید حسن خمینی که از آغاز فعالیت در تابستان گذشته با استقبال کاربران این شبکه اجتماعی مواجه شد اکنون با تکمیل ظرفیت رو به رو شده و بسیاری از علاقه مندان از طریق این صفحه دیدگاه های خود را به اطلاع نوه امام می رسانند. پس از وقایع اخیر فعالیت سید حسن خمینی در این صفحه افزایش یافته و به عنوان یکی از منابع قابل اطمینان اطلاع از دیدگاه های نوه امام مورد مراجعه هزاران کاربر قرار می گیرد. همچنین سایت خبری جماران نیز که رسانه اصلی بیت امام است در این قضایا بار دیگر فعال شد و از منابع اصلی خبری و تحلیلی بازتاب های واقعه ?? خرداد ?? بود.
در همین باره:
پرونده ای برای یادگار
سید حسن خمینی؛ به مثابه یک عالم دینی
علی اشرف فتحی: کتاب «ده مقاله» اگرچه نخستین کتاب حجة الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی نیست اما بیش از کتاب نخست وی مورد استقبال قرار گرفت و نشان دهنده جایگاه حوزوی و علمی نویسنده اش شد. اولین کتاب نواده امام خمینی به نام «مبانی فقهی تنظیم خانواده» در پاییز ???? منتشر شد. این کتاب که نویسنده اش آن را در سال ???? به عنوان پایان نامه سطح سه (معادل فوق لیسانس) حوزه علمیه قم نگاشته بود پاییز سال گذشته پس از مقداری ویرایش به همراه ? مقاله فقهی، اصولی، کلامی و فلسفی در قالب کتاب «ده مقاله» منتشر و آنگونه که سایت خبری جماران (وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام) خبر داد مورد استقبال وسیعی واقع شد.
آیت الله سید محمد موسوی بجنوردی پدر همسر نوه امام که بر دومین کتاب دامادش مقدمه ای نیز نوشته است درباره نویسنده چنین می گوید:«خوشبختانه حافظه و استعدادشان همراه با فعالیت‌های علمی توانسته است که جایگاه کنونی را بیافریند. در حال حاضر مباحث مطرح شده از سوی ایشان نشان دهنده این است که ملکه اجتهاد شکل گرفته و در حال رشد است. اکنون ایشان مجتهد متجزی است. متاسفانه حوزه به این نکته توجه نمی‌کند که اگر در کنار فقه و اصول، فلسفه خوانده شود، دقت نظر و ژرف‌نگری حاصل می‌شود. حاج حسن آقا علاوه بر فقه و اصول، روی فلسفه هم کار کرده و حتی بر فلسفه غرب هم احاطه دارد که به او کمک میکند. همچنین ابزارهایی مانند فراگیری علم اقتصاد، جامعه شناسی ادیان و زبان انگلیسی، او را در مسیرش مسلط تر و آشنا با مباحث روز کرده است.»
اجتهاد سید حسن خمینی همچنین به تأیید استادش آیت الله سید علی محقق داماد هم رسیده است. تأکیدهای اخیر برخی مراجع عظام تقلید بر مکانت علمی این نوه امام خمینی در کنار این کتاب، به تثبیت جایگاه حوزوی وی کمک شایانی کرده است. حجة الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی در این کتاب به بررسی برخی دیدگاه های فقهی و اصولی پدربزرگش نیز پرداخته است. حضور پررنگ آرای امام خمینی در جای جای کتاب حس می شود. با این حال آیت الله موسوی بجنوردی معتقد است که نویسنده تعصب خاصی روی افکار امام نداشته است:« در مباحث اصولی می‌بینیم که به آرای دیگران هم پرداخته شده است؛ حتی معاصرین امام خمینی همچون آقایان خوئی و مرحوم والد. در فقه هم چونکه به فتوای امام اشاره میکند، طبیعتا ملزم است که به آرای ایشان بپردازد؛ در فلسفه هم همین طور. به هر حال تعصبی در بیان آرای امام نمی‌بینم. البته نویسنده در مقام شارح و توضیح دهنده نظرات امام است و به دنبال نقد و بررسی نیست.»
در میان مقالات این کتاب، آنچه که برای یک خواننده غیرحوزوی می تواند جالب باشد دو مقاله اول و ششم کتاب است که قطعا به دلیل مباحث سیاسی و اجتماعی این روزها بیش از دیگر مقالات به کار خواننده غیرحوزوی خواهد آمد. نخستین مقاله کتاب که در سال ???? نیز در قالب کتاب مستقلی منتشر شده بود «مبانی تنظیم خانواده» نام دارد که از موضوعات اختلافی میان علمای معاصر بوده و برخی نیز اخیرا مخالفت خود را با آن اعلام کرده اند. نوه امام در این مقاله که رساله فوق لیسانس وی نییز بوده است از نظریه «جواز شرعی کنترل جمعیت» دفاع کرده و به این باور رسیده است که از نظر شارع مقدس، تکثیر نسل یک امر مستحب و پسندیده و نه واجب و الزامی است. نویسنده معقد است: «در بین مسلمین در عدم وجوب تکثیر نسل، اختلافی نیست. بلکه حتی می توان علی رغم کراهت ترک ازدواج، به ازدواج تن درنداد و یا بر فرض ازدواج، از بچه دار شدن به وطر مطلق جلوگیری نمود.» – ص ?? – نویسنده در ادامه به برخی راه های جلوگیری از تولید نسل اشاره کرده و از دو منظر پزشکی و فقهی به بررسی آنها پرداخته است. (صص ?? و ??)
ششمین مقاله کتاب نیز به نقدهای مرحوم آیت الله سید مصطفی خمینی به نظریه ابداعی پدرش امام خمینی در علم اصول فقه با نام «خطابات قانونیه» اختصاص یافته و نویسنده آنگونه که از مباحث مطرح شده که در کلاس های فقه و اصول وی در قم پیدا بوده است از این نظریه ابتکاری امام دفاع می کند. در این مقاله وی تنها به پاره ای نقدهای عمویش بر این نظریه پدربزرگ اشاره کرده و آنها را مورد مداقه قرار نداده است. به نظر می رسد اهتمام حاج حسن آقا خمینی در این مقاله، تأکید بر این نکته است که نظریات و اندیشه های امام برای بالنده تر شدن نیازمند نقد و بررسی فقها و صاحب نظران است و در این زمینه، فرزند عالم و فاضل امام پیشگام بوده است. در سال های پس از انقلاب به دلیل جایگاه سیاسی امام خمینی، نقد دیدگاه های فقهی و اصولی ایشان نیز با برخی ملاحظات همراه شده است. از یکی از مراجع تقلید معاصر نقل شده که درباره دشواری نقد اندیشه های امام گفته است: «از افسوس‌های من این است که در بحث بیع نتوانسته‌ام نظرات امام را طرح کنم زیرا طرح آنها در بعضی موارد به رد آنها می‌انجامد و خوف دارم که رد بعضی نظرات امام در مساله بیع توسط برخی به رد بعضی دیگر از اندیشه‌های بنیادی امام بینجامد.» حتی مرحوم آیت الله احمد پایانی اردبیلی که از استادان حجة الاسلام و المسلمین حسن خمینی هم بوده است در بحث مربوط به ولایت فقیه در کتاب مکاسب شیخ مرتضی انصاری، سعی می کند با احتیاط لازم وارد شود تا تبیین دیدگاه شیخ در مخالفت با ولایت فقیه به معنای مخالفت با نظام جمهوری اسلامی قلمداد نشود.
اکنون سید حسن خمینی به تبعیت از برخی استادان خود همچون حضرات آیات شبیری زنجانی و محقق داماد به نقد اندیشه و آرای امام همت گمارده است. نوه امام همچنین در آثار و مقالات علمی خود سعی کرده از مرزبندی ها و خط قرمزهای رایج در وادی سیاست گذر کند و اینگونه خط کشی ها را در وادی علم و اندیشه دخالت ندهد. از همین رو می بینیم که حتی از دیدگاه یکی از مهم ترین مخالفان امام خمینی یعنی مرحوم آیت الله العظمی سید محمد روحانی (صاحب کتاب ارزشمند منتقی الاصول) نیز بهره برده و در مطالعات خود نیز از اهمیت دیدگاه های این فقیه و اصولی بزرگ غفلت نکرده است. (نگاه کنید به مقاله سوم کتاب)
کتاب ده مقاله البته از یک نقص بزرگ رنج می برد. زبان علمی حوزه های علمیه همواره عربی بوده و تألیف کتاب به زبان فارسی علاوه بر آنکه رایج نیست از وزانت علمی اثر تا حدودی می کاهد و تثبیت آن را در مجامع علمی با دشواری مواجه می کند. همچنین به نظرمی رسد که بهتر بود مصاحبه مندرج در پایان کتاب نیز در کتاب دیگری منتشر می شد، زیرا علاوه بر آنکه چندان مناسبتی با سیر کلی کتاب (مجموعه مقالات علمی) ندارد به دلیل غیرآکادمیک بودن روال مصاحبه ها و حالت استعلایی مصاحبه شونده اندکی بر وزانت علمی اثر لطمه می زند.
«ده مقاله» در کنار بیش از یک دهه تدریس نویسنده اش در سطوح مقدماتی و عالیه حوزه علمیه قم، می تواند محک خوبی برای ارزش گذاری بر توان علمی و نیز متدهای تحلیلی نواده امام باشد. بدون این دو مؤلفه نمی توان به شناخت جامعی از شخصیت اثرگذار این چهره جوان عالم دین و سیاست دست یافت.
در همین باره:
